Van’da teknolojiye direnen meslek

1960’lı yıllarda neredeyse her köşe başında rastlanılan kalaycılardan çok azı günümüzde varlıklarını sürdürebiliyor. Van’da 20 yıldır kalaycılık yapan İzzet Şahin, insanların eskisi gibi bakırdan yapılan kapları kullanmadığını, daha çok çelik tencerelerin tercih edildiğini söyledi. Kalaycılığa 20 sene önce başladığını belirten Şahin, “Bakır kapları bulamıyoruz. Bunun kıymetini bilenler getiriyor. Bakır kaplarda yapılan yemekler daha sağlıklıdır. Bakır tencereler çelik tencerelerden daha hızlı yemekleri pişirir. Sağlık açısından da çok sağlıklı ve temizdir” dedi.

Kalaycılık mesleğinin unutulmaya yüz tuttuğunu ifade eden Şahin, “Kimse kalaycı olmak istemiyor. Ben de insanlar mağdur olmasın diye yapıyorum. Yeni nesil bu işe hiç yanaşmıyor çünkü ateşle oynuyoruz. Benim iki oğlum var hiç yanaşmıyor bu meleğe” ifadelerini kullandı.

Şahin, insanların günümüzde çelik tencere alıp kullandığını dile getirerek, “İnsanlar bakır kaplarını tamir ettirecek kimse de bulamıyor. Böylece de meslek unutuluyor. Bakırın bakımı da biraz zahmetlidir. Bakırın kalaylanması, törpülenmesi ve yıkanarak kaldırılması gerekiyor. İnsanlar tembelleştiği için artık bu işlemler yapılmıyor” şeklinde konuştu.

Kalaycılık ustasını her yerde bulamadıklarını söyleyen Sait Ekinci isimli müşteri ise “Ev eşyaları kırıldığında veya karardığında genelde atıyoruz. Böyle ustalarımız olduğu zaman eşyalarımızı getirip yaptırıyoruz. Yeni neslin de bu tür meslekleri öğrenip devam ettirmelerini istiyorum. Çünkü bu tür meslekler var oldukça insanlar daha az harcama yapacak ve tasarruf yapabileceklerdir” dedi.

Kalaycılık nedir ?

Kalaycılık; Bakırların ortaya çıktıktan sonra bir nevi bakırı tamamlama adına doğmuş bir meslek dalıdır. Kullanılan bakır eşyalar zamanla tabaka tutar, bu tabaka ve oksitlerden bakırı arındırıp herhangi bir zehirlenmeyi önlemek için doğan bir meslektir. Bakırın ısıtılıp nişadır tozuyla silindikten sonra kurşun gibi yumuşak metallarla kaplanması işlemidir kalaycılık. Geçmişte bakır araç gereçlerin satıldığı mağazaların bir bölümünde ya da yan sokağında kalaycı dükkanlarına çok sık rastlanırken, günümüzde bu ihtimal oldukça düşüktür.

Kaynak: İHA