Van düğünlerin ortak özelliği nelerdir? Van düğünleri nasıl yapılıyor? Van halkı düğün hazırlıkları nasıl yapıyor? Van düğünlerin günümüze uyarlama yansımaları…damat traşı… gelini uaförden çıkarılması… İşte merak ettikleriniz ve cevapları…
Van’da yapılan düğünler, yüzyıllardır süregelen geleneklerin günümüzle harmanlandığı etkinliklerdir. Mahalledeki dayanışma, yöresel kıyafetler ve halaylarla süslenen düğünlerde herkesin bir görevi olur. En büyük ortak özellik ise, düğünlerin çok sayıda kişinin katkısıyla gerçekleşmesi ve toplumsal birlikteliği pekiştirmesidir.
Van’da düğünler genellikle 2 veya 3 gün süren etkinlikler şeklinde yapılır. İlk gün kına gecesi ile başlar, ikinci gün gelin alma töreni yapılır ve son gün düğün yemeği ile tamamlanır. Düğünlerde halay başı olmak, gençler arasında bir prestij meselesidir.
Düğünlerde en çok dikkat çeken unsurlar arasında halaylar ve canlı müzikler gelir. Davul-zurna eşliğinde yapılan halaylar, özellikle erkek ve kadınların ayrı sıralarda oynadığı şekliyle gelenekselliğini korur.
Düğün hazırlıkları genellikle aylar öncesinden başlar. Aile büyükleriyle kararlar alınır, düğün salonu ya da açık alan seçimi yapılır. Geleneksel olarak yemekler evde hazırlanır, fakat son yıllarda catering hizmetleri de yaygınlaşmaya başlamıştır.
Düğün sabahı damat tıraşı yapılır. Bu etkinlik bazen küçük bir eğlenceye dönüşür. Komşular, arkadaşlar, kuafördeki herkes bu ritüele katılır. Damat, tıraş olurken bahşiş toplama geleneği hâlâ sürmektedir.
Gelin kuaförden dualar eşliğinde çıkarılır. Aile büyükleri, gelinin başına para ve şeker saçar. Bu gelenek, bolluk ve bereketin sembolü olarak görülür. Bazı bölgelerde davul-zurna ile kuaför önüne gidilir ve küçük bir halay çekilir.
Van’da düğün yapan ailelerle konuştuk. Hepsinin ortak fikri, geleneklerin yaşatılması gerektiği yönünde. Damat tıraşı yaptıran bir damat adayı şöyle diyor:
“Bütün arkadaşlarım yanımdaydı, kuaförde hem eğlendik hem duygulandık.”
Bir gelin annesi ise duygularını şöyle ifade ediyor:
“Gelinimizi kuaförden çıkartırken dua ettik, para ve şeker attık. Kızımızın yolu açık olsun diye…”
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte Van düğünlerinde de değişimler yaşanıyor. Düğün videoları, drone çekimleri, Instagram paylaşımları gibi modern detaylar artık geleneklerle iç içe geçiyor. Ancak yöresel motifler ve kültürel ritüeller yaşatılmaya devam ediyor.
Kaynak: VANDAHABER