Mevlid kelime olarak ”doğum yeri ve zaman” anlamlarını taşır. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.s) doğumunu ifade eden Mevlid Kandili, Rebiülevvel ayının on ikinci gecesi idrak ediliyor.
Bu yıl 26 Eylül’e denk gelen bu mübarek gecede yine camiler dolup taşacak ve eller semaya yükselecek. Mevlit Kandili, okunacak dualar ve yapılacak ibadetler ile en verimli şekilde geçirilecek. Peki, Mevlid Kandili nedir, bu gece ne oldu? Mevlit Kandili anlamı ve önemi nelerdir? Mevlit Kandili’nde neler yapılır?
Mevlid Kandili, alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) dünyaya geldiği günü ifade etmektedir. Mevlid Kandili’nin anlamı ve önemi bilindiğinde bu eşsiz günün faziletlerinden faydalanmak kolaylaşacaktır. Hz. Muhammed’in doğumu vesilesiyle bugünü ibadet ve dualarla geçirmek için Mevlid Kandili ibadetleri, duaları ve zikirleri kavranmalı, Mevlid-i Nebi’nin önemi iyi idrak edilmelidir. Peki, Mevlid Kandili nedir, bu gece ne oldu? İşte Mevlid Kandili’nde yapılacak ibadetler ve okunacak dualar ile bugünün anlamı ve önemi.
Mevlid ya da Veladet Kandili olarak adlandırılan bu kutlu gün, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) doğduğu günü ve geceyi temsil eder. Hicri takvimde Rebiülevvel ayının on ikinci gecesine tekabül eden bu kıymetli gün, 2023 yılında 26 Eylül’de idrak ediliyor.
Peygamber Efendimiz, Fil Vakası olarak adlandırılan hadisenin meydana geldiği yılda dünyaya gelmiştir. Bu hadiseden hareketle, Araplarda nesî geleneğini dikkate alanlara göre bu tarih miladi 569 olarak kabul edilirken diğerleri bu tarihi 570 ya da 571 olarak gösterir. Mevlid-i Nebi’nin Rebiülevvel ayının 12’sinin gündüzünde gerçekleştiği konusunda fikir birliği söz konusudur. Farklı rivayetler olsa da sahih kaynaklara göre Resûl-i Ekrem (s.a.v.) Efendimiz Pazartesi günü dünyaya gelmiştir.
Peygamber Efendimiz’in doğum yıl dönümü onun sağlığında kutlanmamıştır. Mevlid Kandili ilk olarak Muiz-Lidînillâh döneminden (972-975) itibaren kutlanmaya başlamıştır.
Mevlid Kandili’nde yapılacak ibadetler ve hayırlı işler, bu kıymetli günün ve gecenin feyzinden faydalanmak için büyük bir vesiledir. Bu günü ve geceyi ibadetle, tesbihatla ve duayla geçirmek hayli mühimdir.
Mevlid Kandili ibadetleri denince ilk akla gelen elbette salavat getirmektir. Resûlullah Efendimiz’e salavat getirmek Yüce Allah’ın bize emrettiği bir iştir. Peygamber Efendimiz’in doğduğu bu kutlu günde ona salavat getirmek en hayırlı işlerden sayılır.
“Şüphesiz ki Allâh ve melekleri, Peygamber’e çokça salât ederler. Ey müminler! Siz de O’na salevât getirin ve tam bir teslimiyetle selâm verin!” (el-Ahzâb, 56)
Bunun yanı sıra kaza ve nafile namazlarını eda etmek de bu gün için en önemli ibadetlerden kabul edilir. Namaz borcu olanların kaza namazı, olmayanların ise nafile namaz kılmaları tavsiye edilir.
Bu kıymetli günü ve geceyi Kur’an okuyarak geçirmek de yapılacak en hayırlı işlerdendir. İbni Abbâs’tan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah şöyle buyurmuştur:
“Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.” (Tirmizî, Fazâilü’l-Kur’ân 18)
Tövbe ve istiğfarda bulunmak bir Müslüman için yapılabilecek en hayırlı amellerdendir. Özellikle kandil geceleri tövbe etmek her zamankinden daha elzemdir. Peygamber Efendimiz’in doğumu vesilesiyle bu özel günde günahlardan tövbe ederek Yüce Allah’a sığınmak her Müslüman’ın yapması gereken bir iştir.
Hazret-i Peygamber: “Ben, günde yüz kere istiğfâr ederim…” (Müslim, Zikir, 42) buyurmuşlardır.
Bir mümin her gününü ve her saatini dua ederek geçirmelidir. Ancak kandil geceleri dua etmenin her zamankinden daha büyük önem taşıdığı bir vakittir. Bu mübarek gün ve gecelerde dua ve dilek kapılarının açık olduğu bilinir. Dolayısıyla tüm bu ibadetlerle birlikte dua etmek, hamd ve şükür halinde olmak gerekir.
Allah rızası için sadaka vermek her zaman hayırlı bir iştir ancak kandillerde daha büyük önem kazanır. Yardıma muhtaç kimselere sadaka vermek ve hayırda bulunmak Mevlid Kandili’ni mümine yakışır şekilde geçirmenin anahtarıdır.
Mevlid Kandili’nde oruç tutmak ile ilgili iki farklı görüş vardır.
Peygamber Efendimiz “doğduğum gün oruç tutarım” buyurmuştur. Bu durumda Resûlullah Efendimiz’in doğumu için şükürlerimizi bildirmek maksadıyla biz de Cenab-ı Hakk’a teşekkür etmemiz, bugünü oruç tutarak geçirmemiz gerekir.
Dinimizde Peygamber Efendimiz’in doğumu bir bayram kabul edilir. Bugünü bir bayram havasında, sevinç ve coşku içinde geçirmek gerekir. Bu durumda tıpkı bayramlarda olduğu gibi Mevlid Kandili’nde de oruç tutulmaması caiz kabul edilmelidir.
Hülasa, bu iki görüşe bakıldığında Mevlid Kandili’nde oruç tutmak da tutmamak da müstehabdır.
Mevlid Kandili’nde okunacak dualar ve sureler arasında şunlar yer alır;
Hatm-i Enbiya yapmak için, önce 1 Fatiha suresi 3 İhlas-ı şerif okunur.
Sevabı, başta Resul-i Ekrem Efendimiz (s.a.v) olmak üzere tüm peygamberlerin ayrıca evliyanın ve meşayih-ı kiramın, İslam büyüklerinin, bu aziz dine hizmet edenlerin ruhlarına bağışlanır.
Sonra:
1- 100 defa Salavat-ı Şerife Getirilir.
“Allâhümme salli ve sellim ve barik alâ seyyidina Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed.”
2- 500 defa Hazreti Adem’in (a.s) şu duası okunur:
“Rabbena Zalemna enfüsena ve inlem tağfirlena ve terhamna lenekunenne minelhasirin.”
3- 100 defa yine Salavat-ı Şerife getirilir.
4- 500 defa Hazreti Eyyub (a.s)’ın şu duası okunur.
“Rabbi inni messeniyaddurru ve ente erhamürrahimin.”
5- 100 defa Salavat-ı Şerife getirilir.
6- 500 defa Hazreti Yunus (a.s) şu duası okunur.
“La İlahe illa ente Sübhaneke inni küntü minezzalimin.”
7- Tekrar 100 defa Salavat-ı Şerife getirilir.
8- 500 defa “La havle ve la kuvete illa billâhil’aliyyil’azim.”
9- 100 defa Salavat-ı Şerife getirilir.
Peygamber Efendimiz’in doğumu vesilesiyle kutladığımız bu eşsiz gün, onun kişilik özelliklerini idrak ederek kendimize örnek almamızı sağlar. Yüce ahlakı, merhameti, adaleti, cömertliği ve sabrı ile insanlığa yol gösteren, Müslümanlara iyi bir insan olma konusunda ışık tutan Peygamberimizi anmak, kişinin imanını güçlendirir.
Onu örnek alarak iyi bir insan olma yolunda adım atan kimse cennete bir adım daha yaklaşır. Bu ise berekete, huzura ve hayra kapı açar.
Mevlid Kandili gününde ve gecesinde aşağıdaki tesbih ve zikirler çekilebilir;
Lâ ilâe illallah
Allahümme salli alâ seyyidinâ muhammedin ve alâ âli seyyidinâ muhammed
Estağfirullah
Sübhànallah
Elhamdülillâh
Allahu ekber
Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîm
Sübhânallâhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym
Kaynak: VANDAHABER