Herkes Hasta!

Soğuk havalarla birlikte tırmanışa geçen üst solunum yolu enfeksiyonları her yaştan insanda görülüyor. Kimileri bu rahatsızlıkları hafif atlatırken kimilerinde; özellikle de risk gruplarında daha ağır seyrediyor.

Bu kış yoğun geçen grip vakalarının temel nedeni, pandemi  boyunca  toplum ciddi bir koruma altındaydı, kişisel temizliğe ve mesafeye önem veriyordu,  maske takıyordu. Pandemide geçmiş yıllarda gördüğümüz influenza,  adenovirüs, enterovirüs ve buna benzer üst-alt solunum yolu enfeksiyonu, gastroenterit  yapabilecek bir takım  virüslerin yayılımını da engelledik. Bu yüzden toplumun bu virüslere karşı duyarlılığı arttı.

Bu yıl korunma önlemleri minimuma indirilince, maskeler de çıkınca ve çocuklar örgün eğitime başlayınca doğal olarak bu virüslerle karşılaştılar ve toplumun büyük kısmı enfekte olmaya başladı. Bu süreçte artan vaka sayıları ve enfeksiyonların şiddeti normal karşılanmalıdır. Birkaç yıl içinde bu virüslere karşı toplum bağışıklığı eski seviyesine yükselecektir.

Ekim ayından itibaren hastalık yapan etkenler  influenza, Covid-19, adenovirüs, rinovirüsü ve RSV dir.  Öksürük, boğaz ağrısı, kas eklem ağrısı, yorgunluk, ani yükselen ateş, burun akıntısı, üşüme titreme  gibi semptomlar bu viral etkenlerde beklenmektedir.

Koronavirüs pandemisi öncesi bu virüslerin soğuk algınlığı ve nezle belirtileri gösteren hafif virüsler olduklarını ama pandemi sonrasında onların dahi ağır seyrettiğini ve hastaların daha zor iyileştiğini görüyoruz.  Bu viral enfeksiyonlar sonrası hastalarda en yaygın belirti olarak inatçı ve tedaviye yanıt vermeyen ciddi bir öksürük görülüyor. Normalde basit bir nezle şeklinde seyredecek enfeksiyon şimdi ciddi öksürük ve akciğer tutulumu şeklinde karşımıza çıkabiliyor. Özellikle bu yıl hastalık sürekli tekrarlıyor belirtiler sanki sıfırdan başlıyor. Bunun nedeni ise toplumun bu virüslere olan duyarlığının artması ve üzerine diğer viral enfeksiyonlar veya bakteriyel enfeksiyonların eklenmesi. Bu yüzden zatürre görülme oranı da artıyor. Hırıltı ve balgamlı öksürük, dirençli ateş; enfeksiyonun kötüleştiğini ve alt solunum yollarına yayılarak bronşiyolite (akciğerdeki küçük hava yollarının iltihabı) veya zatürreye (akciğer enfeksiyonu) neden olduğu anlamına gelebilir. Bu durumda sağlık kuruluşuna mutlaka başvurulması gerekmektedir.

Toplumda yaygın olarak görülen bu üst solunum yolu enfeksiyonlarının hepsi damlacık veya solunum yoluyla bulaşıyor. Bu da toplumda görülme sıklığını çok artırıyor.

Maske, mesafe ve hijyen kurallarının uygulanması, kalabalık ortamlardan uzak durulması, mesafeyi korumak ve iç mekanları sık sık havalandırmak temel önlemler arasında yer alıyor. Özellikle gereksiz yere asıl enfeksiyon kaynağı olan acil servislere gitmemek, grip semptomları gösteren kişilerin kalabalık yerlerde maske kullanmaları, grip belirtileri gösteren çocukların iyileşene dek okula gönderilmemeleri gerekiyor.

Hasta kişilerin bol sıvı tüketmeye özen göstermesi, beslenmesine dikkat etmesi, özellikle taze sebze ve meyveleri tüketmesi önerilir. Hasta kişiler hekim önerisi dışında ilaç kullanmamalıdır. Evden çıkmamaları ve evde istirahat etmeleri hastalık bulaşmasının önüne geçmek için önemlidir.

Dr. Fatih EKİNCİ