Aşısı Yok, Tedavisi Var!

Hepatit, karaciğer iltihaplanması anlamına gelir. Birçok faktör, karaciğer iltihaplanmasına yani hepatite neden olabilir. Virüsler, alkol kullanımı, çeşitli ilaçlar bunlardan bazılarıdır. Virüsler arasında en sık görülenleri hepatit virüsleridir. Bunlar Hepatit A, B, C, D ve E olarak adlandırılırlar. Hepatit A, genellikle akut (kısa süreli) enfeksiyona, B, C ve D ise genellikle kronik (uzun süreli) enfeksiyona neden olur. Hepatit C virüsü akut ve kronik enfeksiyona yol açar. Akut hepatit C, virüs bulaştıktan sonraki ilk birkaç ayı ifade eder. Akut hepatit C geçiren insanların %15-25’i virüsü vücudundan temizleyip hastalığı yenebilir. Bunun nedeni bilinmemektedir. Hastaların geri kalanında kronik enfeksiyon (kronik hepatit C) gelişir. Kronik hepatit C sinsi bir hastalıktır. 20-30 yıl içinde hastaların bir kısmında siroz ve karaciğer yetmezliği gelişir.

Hepatit C’nin dünyada sıklığı, yaklaşık olarak %2-3 olarak kabul edilmektedir.. Türkiye’de sıklık %0.5 ila %1 arasındadır. Bu da ülkemizde 400 bin ila 800 bin kişinin hepatit C virüsü ile enfekte olduğunu gösterir. Birçok hasta hepatit C’nin kendilerine nasıl bulaştığını bilmemektedir. Hepatit C enfeksiyonu  kan yolu ile bulaşır .Hepatit C ile enfekte kan veya kan ürünleri transfüzyonu, Hepatit C pozitif organ nakli, Damar içi uyuşturucu madde kullanıcıları, Hemodiyaliz hastaları,  Hepatit C’li hastaya kullanılmış iğne batması: Sağlık  çalışanlarında görülebilir ,Yeterli sterilize edilmemiş aletlerle dövme, sünnet yapılması,  Cinsel yolla bulaş,  Üzerinde kan olan diş fırçası, traş malzemeleri paylaşımı, Hepatit C’li gebeden bebeğine nadiren bulaş olabilmektedir.

Hepatit C için risk grupları şunlardır: Hemodiyaliz hastaları,  Damar içi uyuşturucu madde kullanan kişiler, Sağlık çalışanları, Seks işçileri,1990’dan önce kan transfüzyonu yapılmış olan hastalar

Klinik Hastalık bulaştıktan sonraki erken dönem, “Akut Hepatit C” olarak adlandırılır. Bu dönemde hastaların sadece bir kısmında belirtiler olurken, çoğunluğunda herhangi bir şikayet görülmez. Hastalar, kendilerinde hepatit C enfeksiyonu olduğunun farkında değillerdir. Hastaların şikayetleri arasında şunlar olabilir: Ateş, Halsizlik, yorgunluk, İştahsızlık, Eklem veya kas ağrıları, Sarılık Bu belirtiler genellikle hastalık bulaştıktan sonraki 2 hafta – 6 ay içerisinde görülürler. Kronik enfeksiyonda da hastalarda herhangi bir belirti olmayabilir. Uzun yıllar sonunda hastalık siroza dönüşürse; Karın şişliği, Vücutta kolay morarma ve kanamalar, Kaslarda incelmeler,  Sarılık, Uyku hali, Koma, Kanlı kusma görülebilir. Bunun dışında hepatit C, karaciğer kanserinin dünyada en önemli nedenlerinden biridir

Hastalığın tanısı tüm hastanelerde ve aile sağlığı merkezlerinde bakılabilen kan tetkikleriyle konulabilir. Hepatit C, bilinenin aksine, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Birkaç yıl öncesine kadar hastaların yaklaşık yarısı tedavi ile hastalıktan kurtulurken, son yıllarda geliştirilen ilaçlarla, tedavi oranı %90’ın üzerine çıkmıştır. Tedavi süresi hastanın durumuna göre 3 ila 6 ay arasında değişir. Günümüzde hepatit C’nin henüz aşısı yoktur. Hepatit C’ den korunmak için Kişisel sıhhi malzemeler (traş bıçağı, diş fırçası, manikür setleri gibi) paylaşılmamalıdır.  Uyuşturucu madde kullanılmamalıdır, iğne paylaşımı yapılmamalıdır, Lisanslı olmayan yerlerde dövme, piercing gibi girişimler yaptırılmamalıdır.

Dr. Fatih EKİNCİ