2010’da yapımına başlanan Van Çevre Yolu yıllardır tamamlanmayı bekliyor. 41 kilometre olan bir kısmı 18. madde ile yapım kararı alınan Çevre Yolu’ndaki çalışmalar bir türlü tamamlanmazken Kamuda alınan Tasarruf Tedbirleri Van’da endişe yarattı. 28 kilometresi kamulaştırılıp 13 kilometrede ise 18. Madde uygulanarak yapılmaya devam eden yol için Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, 2025 yılını işaret ederken yeniden tartışma konusu olan yol için sürecin daha da uzayabileceği endişesi başladı.
Türkiye ekonomide yeniden toparlanma sürecine girmeyi hedeflerken önceki gün açıklanan tasarruf paketi ile kamuda atılması gereken adımlar paylaşıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıkladığı yeni pakette kamuda taşıtlar, binalar, istihdam, idari yapılanma, etkinlikler, görevler, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderleri ve diğer cari giderler konusunda yeni bir süreç başladığı açıklandı. Sekiz öncelikli alan ile onlarca harcama kaleminde tasarrufa gidileceği açıklanırken özellikle kamu yatırımları konusundaki kısıtlamalar akıllara Van Çevre Yolu gibi önemli çalışmaları getirdi. Fiziki ilerlemesi yüzde 75’in üzerinde olan yatırım projelerinin devamı diğer yatırımların desteklenmemi kararı Van’da endişe yaratırken sosyal medya bir kez daha Van Çevre Yolu’nu konuştu. Vanlılar söz konusu yolun bir kez daha yapımının uzaması endişesini yaşarken kentin bu anlamdaki yatırımlarını ve süreçlerini iyi bilen isimlerden birisi olan Van TSO ve Van TB eski başkanı Feridun Irak, Van Çevre Yolu’nun şimdiye kadar çoktan bitmiş olması gerektiğini söyledi.
Son 10 yılda Van’ın en çok konuştuğu konuların başında gelen Van Çevre Yolu kentin imar, trafik ve yapılaşma süreçlerinin her gündem olmasında yeniden akıllara geliyor. Kentin iyici sıkışıp kaldığı şu sıralar tekrar tekrar zikredilen yol Vanlılar’ın yıllardır bitmesini beklediği en önemli yatırım olarak bitirilmeyi bekleniyor. Türkiye’nin birçok ilinde kamulaştırma ile yapılan yol, Van’da 18. Madde uygulanarak yapılmaya çalışılınca zorlaşan yolun süreci devam ederken şu ana kadar çoktan bitirilmesi gereken o yol ile ilgili yeniden çağrılar gelmeye başladı.
Çevre Yolu’nun gecikmesinin medeninin 18. Madde olduğunu dile getiren Irak, “Herkesin yakından bildiği Van’ın büyük bir sorunu olan trafik sıkışıklığının en büyük nedenlerinden bir tanesi Çevre Yolu’nun tamamlanmamış olmasıdır. 2010 yılında başlayan çalışma aradan 14 yıl geçmesine rağmen hâlâ da tamamlanmış değil. Ne zaman tamamlanacağıyla ilgili farklı tarihler veriliyor. Çevre Yolu’nun bu kadar gecikmesinin nedeni kamulaştırma yerine 18. Madde yoluyla yapılmak istenmesidir. 18. Madde vatandaşları çok mağdur etti. Vatandaş da haklı olarak mahkemelere başvurdu. Bu iş böyle yılan hikayesine döndü” dedi.
Irak, Van’ın üvey evlat konumunda olduğunu belirterek, “Birçok yerde Çevre Yolu yapıldı. Oralarda da süreç aynı şekilde mi işledi? Hayır. Oralarda da insanlar mağdur mu edildi? Hayır. Oralarda da 18. Madde mi uygulandı? Hayır. Trabzon’da Çevre Yolu yapımının tamamı kamulaştırma yoluyla yapıldı. Kamulaştırma yoluyla yaptığınız zaman vatandaş mağdur olmuyor, vatandaş mahkemeye gitmiyor. Geçtiğimiz yıl 1 Mayıs’ta Trabzon’da temeli atılan Güney Çevre Yolu’nun Akçaabat Geçişi için acele kamulaştırma yapıldı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı ise Resmi Gazetede yayımlandı. Bu ne demek? Çevre Yolu hızla tamamlanacak, vatandaş mağdur edilmeyecek demek. Niye orada 18. Madde değil de acele kamulaştırma yapıldı? Neden Van’da kamulaştırma yapılmadı? Van’ın günahı ne? Van üvey evlat mı? Demek ki üvey evlat. Diğer illerde çevre yolu biterken Van yıllardır bu sorunun çözülmesini bekliyor” ifadelerini kullandı.
Vanlının mağdur olduğunun altını çizen Irak, “Bu demek oluyor ki başta siyasiler olmak üzere temsilcilerin tamamının kentlerine sahip çıkıyor. Demek oluyor ki memleketleri için en iyi hizmeti istiyorlar ve bunun için de ellerinden gelen gayreti gösteriyorlar. Halk mağdur olmasın diye çok büyük çaba gösterdiklerini görüyoruz. Van’a gelince başta siyasetçilerimiz olmak üzere ili temsil edenlerin hiçbir ağırlıklarının olmadığını görüyoruz. Mağdur olan Vanlı için çaba sarf etmiyorlar. Kentte bine yakın STK var. Bunlardan ses çıkıyor mu? Hayır. 50’ye yakın meslek kuruluşu var. Birinden ses çıkmış mı? Hayır. Sendikalardan bir ses var mı? Yok. Kimse ses çıkarmayınca sorun da çözüme kavuşmuyor. Olan Vanlıya oldu. Halk mağdur oldu” diye aktardı.
Irak, “Eğer 2010 yılında Çevre Yolu için kamulaştırma yapılsaydı vatandaşa ödenecek para 350 milyon civarındaydı. Bunlar bugün için çok daha büyük rakamlardır. Van halkına bu parayı vermediler, Van halkını mağdur ettiler. Edremit’in en güzel yerinde 350 milyon TL’ye Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü kendisine yerleşke yaptı. Ama halk yıllardır mağdur ve Çevre Yolu yıllardır tamamlanmayı bekliyor” diye konuştu. Çevre Yolu yapımının daha da süreceğini dile getiren Irak, “Kamulaştırdıkları arazilerin sahiplerini birbirlerine ortak ederek insanları büyük bir çıkmaza sürüklediler. İnsanlar birbirine düşman edildi. Aralarında husumet oluştu. Bu işin günahı, vebali de büyüktür. Aradan 10 yıl geçti. Vatandaş mağdur. Yetkililerin memleketin sorunlarıyla hemhal oldukları yok. O yüzden yetkililerden bir talebimiz yok. Kıymetli Van halkına geçmiş olsun! Bu işin hakkı kamulaştırmaydı. Ama ne oldu? 18 Madde uygulandı. Vatandaşın hakkı olan bedel ödenerek vatandaş mağdur edilmemeliydi. Çok kısa zamanda Çevre Yolu tamamlanmalıydı ama maalesef yıllardır sürüyor ve daha da sürecek” dedi.
şehrivan